Klinik depresyon veya majör depresif bozukluk, depresyon türleri içerisinde en yoğun olarak hissedilen türdür. İnatçı üzüntü hali, ümitsizlik, değersiz hissetme gibi yoğun olumsuz duygularla seyreder ve kendiliğinden düzelmesi beklenilmemektedir. Bir kişiye klinik depresyon tanısı konulabilmesi için iki haftalık bir zaman periyodu içerisinde aşağıdaki durumların beş ya da daha fazlasını karşılıyor olması yeterli olur.

Majör Depresif Bozukluk Belirtileri

Aşağıdaki belirtilerin en az beş tanesinin iki hafta veya daha uzun süre görülmesi gerekmektedir.

• Günün çoğunluğunda depresif hissetme
• Günlük aktivitelere ilginin azalması
• Belirgin kilo artışı ya da azalışı
• Şiddetli uykusuzluk ya da uyanamama hali
• Düşünce ve hareketlerde yavaşlama
• Günün çoğunluğunda bitkin/yorgun hissetme
• Odaklanmakta ve karar vermekte güçlük
• Tekrar eden ölüm ya da intihar düşünceleri

Psikotik Majör Depresif Bozukluk

Halisünasyon ve sanrılarla seyreden majör depresif bozukluk türü psikotik özellikli majör depresyon olarak adlandırılır. Psikotik özellikli majör depresyonda kişiler kendilerinin değersiz olduklarını ve yaşamayı hak etmediklerini söyleyen sesler duyduklarını belirtebilirler.

Katatonik Majör Depresif Bozukluk

Katatonik özellikli majör depresyon yaşayan kişilerde psikomotor davranışlarda şiddetli bozulmala r görülür. Katatonik özellikli depresyonda aşağıdaki belirtilerin en az iki tanesinin görülüyor olması aranır:

• Kaslarda hareketsizlik
• Nedensiz kas hareketleri
• Şiddetli negativite ya da hiç konuşmama
• Alışılmamış beden pozisyonu
• Başkalarının söz ve hareketlerini tekrar etme

Atipik Özellikli Majör Depresif Bozukluk

Majör depresif bozukluklar kategorisinde değerlendirilen ati pik depresif bozukluk kişilerde belirli davranış kalıplarıyla kendisini gösterir. Atipik depresyon yaşayan kişilerin duygu durumları dış uyaranlara göre şiddetli değişimler gösterir. Alınan iyi haberler karşısında aşırı sevinç, kötü haberlerde ise aşırı üzüntü görülebilir. Atipik depresyon genellikle ilk defa gençlik yıllarında başlar ve yetişkinlik süresince devam eder. Atipik depresyon yaşayan kişilerde genellikle aşağıdaki belirtiler görülür;

• Kiloda belirgin artış
• İştahta belirgin artış
• Yoğun uyku hali
• Kollarda ve bacaklarda ağırlaşma hissi
• Reddedilmeye karşı hassasiyet

Melankolik Özellikli Majör Depresyon

Melankolik özellikli majör depresyonda kişiler önceden zevk aldıkları neredeyse hiçbir aktiviteden zevk almamaya başlarlar ve kişiye majör depresif bozukluk tanısı konulabilmesi için aşağıdaki belirtilerden en az üç tanesini daha sergilemeleri beklenir;

• Zevk alınan çoğu/tüm aktivitelerden zevk alamama
• Yaşanan iyi olaylar karşısında tepkisizlik
• Psikomotor davranışlarda farklılaşma
• Şiddetli suçluluk duygusu
• Uykusuzluk
• Sabah yaşanan depresyonda artış

Majör Depresif Bozukluk Tedavisi

Depresyonun yüksek oranda tedavi edilebilen bir rahatsızlık olduğunu gösteriyor. Günümüzde orta dereceli ve şiddetli depresyonun tedavisinde en çok tercih edilen yöntemler antidepresanlar ve psikoterapi uygulamalarıdır.

Çoğunlukla iki yöntemin birlikte uygulandığı depresyon tedavilerinde başarı oranının daha yüksek olduğu görülür. Son dönemde bu alanda gerçekleştirilen araştırmalar özellikle depresyonun daha hafif formlarında konuşma terapilerinin en etkili tedavi yöntemi olduğunu gösteriyor.

Özellikle bilişsel-davranışçı terapi uygulamaları depresyondaki kişilerin kendilerini depresyona sürükleyen düşünce tarzlarını değiştirmelerine ve pozitif biliş kalıpları oluşturmalarına yardımcı olmaları yönünden en etkili tedavi yöntemleri arasındadır.

Psikolog Burak AKKAYA

Kaynak: psikologofisi