Test hakkında ön bilgilendirme
Obsesif kompulsif bozukluk insanların obsesyon adı verilen sürekli tekrar eden düşüncelere sahip olması ve bu düşüncenin kendisini rahatsız etmesinden ötürü, genellikle rahatlamak amacıyla kompulsiyon (tekrarlayıcı davranışlar) adı verilen sürekli tekrar eden davranışlarda bulunmasıyla karakterize bir durumdur.
Obsesif kompulsif bozukluğa sahip bireyler, kontrol edemedikleri düşünceleri, korkuları veya imgeleri saplantı halinde yaşarlar. Bu durum hem kendileri hem de çevresindekiler için son derece rahatsız edici olabilir. Bu düşüncelerin ürettiği kaygı, gerginlik, kendini tekrarlayan davranışları, ritüeller veya rutinlerin zorunlu hale gelmesine neden olur.
Obsesif kompulsif bozukluğa sahip bireyler tüm bu zorunlulukları, takıntılı düşünceleri önlemek veya ortadan kaldırmayı sağlamak amacıyla bazı davranışları bir rutin haline getirir. Obsesif kompulsif bozukluğa sahip bireyler, takıntılarını görmezden gelmeye ya da durdurmaya çalışsa da bu durumu engelleyemeyeceği gibi endişelerini de artırır. Kişi, stresini hafifletmek için zorlayıcı eylemlerde bulunmaya başladıkça kendini zorlar.
Obsesif kompulsif bozukluğun belirtileri nelerdir
- Kirlenme korkusu
- Bir şeyleri saymak
- Aşırı temizlik takıntısı
- Mikroplardan korkmak
- Sürekli duş alma isteği
- Belirli kalıplarda saymak
- Düzenli ve simetrik olmak
- Nesneler düzenli olmadığında strese girmek
- Sürekli bir şeyleri kontrol etme ihtiyacı duymak
- Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunamamak
- El sıkışmaktan rahatsızlık duyma Sürekli el yıkamak
- Bir duayı, kelimeyi veya ifadeyi içten içe tekrarlamak
- Kilitlendiklerinden emin olmak için kapıları tekrar tekrar kontrol etmek
- Kapalı olduğundan emin olmak için ocağı tekrar tekrar kontrol etmek
- Kendisini veya sevdiklerinin zarar görmesine ait düşüncelere kapılmak
Sık rastlanan obsesyon türleri
- Aşırı endişe
- Dini takıntılar
- Hastalık düşüncesi
- Hata yapmaktan korkmak
- İnsanlara rezil olmaktan korkmak
- Başkasına zarar verme düşünceleri
- Başkasına zarar vermekten korkmak
- Herhangi bir şeyden emin olamamak
- Felaket senaryoları ve gerçekleşme ihtimalleri
- Genellikle rahatsız edici olan, akıldan çıkmayan ve uykuyu bölen kelimelere, görüntülere veya düşüncelere takılıp kalma
Sık rastlanan kompulsiyon türleri
- İstifçilik
- Simetri ve düzen
- Aşırı temizlik yapmak
- Belirli bir sıraya göre yemek yemek
- Belirli bir sayıya kadar bir davranışı gerçekleştirmek
- Belirli kelimeleri, cümleleri veya duaları tekrarlamak
- El sıkışmayı veya kapı koluna dokunmayı reddetmek
- El, yüz, ayak gibi uzuvları sürekli kirli hissetmek, yıkamak
- Kapı, pencere, doğalgaz, ışık gibi şeyleri sürekli kontrol etmek
- Rutin işleri yaparken içinden veya yüksek sesle sürekli sayı saymak
Tıbbi açıdan bu şekildeki düşünce ve davranışların hastalık sayılabilmesi için günlük işlevlerimizi etkileyecek, kısıtlayacak, bozacak kadar şiddetli ve yoğun olmalıdır. Obsesyon ve kompulsiyonlar toplumdan topluma, kültürden kültüre değişiklik gösterebilir. Ülkemizde ve diğer toplumlarda sık görülen obsesyon ve kompulsiyon türleri yukarıda belirttiğim gibidir.
Test sonuçları tıbbi anlamda kesin bir bilgi vermemektedir. Bu testler kendinizle ilgili farkındalığınızı arttırmak içindir, tek başına tanı koydurmaz. Testi cevaplandırırken son 6 ay dahil olmak üzere hislerinize en yakın cevabı işaretlemeniz gerekmektedir.
Sağlıklı günler dilerim.